Deprem gibi doğal afetler, insanların fiziksel, ruhsal, ekonomik ve sosyal açıdan birçok zarara uğramasına neden olmaktadır. Rutin yaşam alışkanlıkları bir anda sona eren afet toplumunun en kırılgan grubu hiç şüphesiz ki çocuklardır. Yaşamı yeni kavrayan çocuklar, afetlerin zarar ve kayıplarını anlayabilecek olgunlukta olmadıklarından, uzun sürelerde bu etkileri atlatabilmektedir. Bedensel ve psikolojik olarak tahribatların sağaltılması ve çocukların kendileriyle, diğer insanlarla ve hayatla kurdukları bağın yeniden güçlenmesi önemlidir. Güven duygularını kaybeden çocukların bazı insani duygularının iyileştirilmesi amacıyla sanatsal atölyeler ile çocukların yaşadıklarını atlatabilmelerine yönelik destek çalışmalarının da somut sonuçlarını hemen gözlemleyebilmek olanaklı değildir. Fakat uzun vadede yapılan tüm faaliyetlerin olumlu etkileri çocukların yaşamlarının farklı aşamalarında ortaya çıkacağını söyleyebiliriz. Her şeyden önce afet toplumunun yalnız bırakılmaması, rutin hayat akışlarının içerisine farklı insanlarla etkileşim ve faaliyetler içerisinde bulunmaları dahi onlar üzerinde olumlu bir etki bıraktığını sağaltıcı yönünün yansımalarını gözlemleyebiliyoruz.
2023 yılında Maraş merkezli depremlerin ardından, afetten etkilenen çocuklara yönelik psiko-sosyal destek sunmak amacıyla Mordem Sanat ve Ekolojik Yaşam Derneği olarak çalışmalarımıza başladık. Travmanın etkilerini azaltmak, çocukların yeniden güven duygusu geliştirmelerine katkı sağlamak ve yaşamla bağlarını güçlendirmek amacıyla sanat temelli etkinliklerle çocuklara ulaşmayı hedefledik. Bu süreçte farklı şehirlerden bağımsız sanatçılar ve kurumlarla birlikte kurduğumuz “Çocuk Sanat Alanı Platformu” çatısı altında koordineli ve sürdürülebilir bir destek mekanizması oluşturduk.
Mitost desteğiyle Nisan 2023 itibarıyla Adıyaman ve Maraş başta olmak üzere birçok bölgede çocuklarla kukla yapım atölyeleri, film gösterimleri ve yaratıcı oyunlar düzenledik. Adıyaman’ın Narlıkuyu, Balyan, Gömükan-Çamyurdu ve K11 Konteyner Kent bölgelerinde; Maraş’ın Narlı, Pazarcık, Sümer Mahallesi ve Nurhak ilçelerinde; Hatay Serinyol’da ve Diyarbakır’da gerçekleştirilen atölyelerle toplamda 1076 çocuğa ulaşıldı. Çocuklar sadece katılımcı değil, aynı zamanda hayal güçlerini sahneye taşıyan küçük oyunlarla üretici oldular. Diyarbakır’daki sahnemizde ayrıca depremden etkilenen çocuklara müzik, resim ve drama alanında düzenli eğitimler verilmiş, 5 oyun temsiliyle 368 çocuğa erişilmiştir.
Kultuer Kolektif- Almanya
5-10 Temmuz 2023-Çocuk Sanat Atölyeleri mikro destek projesi ile
- 5-7 Temmuz 2023 tarihleri arasında Hatay’ın Tomruksuyu, Harbiye ve Mızraklı mahallelerinde yapılan 3 atölyeye 117 çocuk katılmıştır.
- 7-8 Temmuz 2023 tarihleri arasında Adıyaman’ın Binevler, Gömükan-Çamyurdu, Şexler-Kuşakkaya ve merkezde K11 Konteyner Kentte 293 çocukla kula yapım atölyesi gerçekleştirildi.
- 9-10 Temmuz 2023 tarihleri arasında Maraş’ın Sümer Mahallesi Ortaokulu ve Nurhak ilçesinde 137 çocukla kukla yapım atölyesi gerçekleştirildi.
Toplamda 547 Çocukla Atölyeler yapıldı.
Deprem ve Sonrasında Yapılan Sanat Atölyeleri ve Çalışmalar:
- 6 Şubat depremininin 2. günü bir açık çağrıyla evi hasarlı olan ve gidecek yeri olmayanlar için sanat kompleksimizi açtık. Bina uzman bir mimar tarafından gözden geçirildikten sonra güvenli olduğuna karar verildi. 20 gün boyunca yaklaşık 45 aile merkezimizde depremim ilk günlerini atlattı.
- 13 Şubat 2023 Diyarbakır stadyumunda kalan ve depremden etkilenen çocuklarla atölye yapmaya başladık. Bu atölyelerin verilmeye başlamasıyla birlikte sahada travma sonrası çocuk ve gençlerle çalışacak ekibimizin Psikolojik İlk Yardım, İstismar ve haklar konusunda eğitilmesi için uzmanlardan destek aldık.
- 20-25 Şubat 2023 Adıyaman-Narlıkuyu Kesk Çadır alnında çocuk dostu oyun alanının kurulması. Bu alanda yapılan çalışma Diyarbakır Çocuk Hakları Odaklı Kriz ağı ile birlikte gerçekleştirilmiştir. 4 gün boyunca 5-15 yaş arası 23 çocukla kukla yapım atölyesi yapıldı. Burada kalınan süre boyunca her akşam çocuklara çocuk filmi izletildi.
- 23-24 Şubat 2023 Adıyaman Balyan beldesi ve Binevler köyünde 180 çocuk ile atölyeler gerçekleştirildi.
- Deprem alanın geniş olması ve koordineli bir çalışma gerekliliği ile Çocuk Sanat Alanı Platformu kurulması için girişimlerde bulunduk. 23 şubatta platform için 43 kurum ile birlikte dayanışmayı büyütmek için açık çağrıyla duyuruma çıktık ve 6 martta platformun ilk zoom toplantısını 75 kurum ve 6 bağımsız sanatçıyla gerçekleştirdik.
- Platform uzmanlar eşliğinde Psikolojik İlk Yardım, İstismar ve çocuk hakları üzerine 4 eğitim gerçekleştirdik. Bu eğitimler video çıktıları ile yaygınlaştırıldı.
- Diyarbakır’da çadır kente çalışma sürdüremediğimiz için sahnemizde depremden etkilenen çocuklarla müzik, resim, yaratıcı dans ve drama alanında eğitim vermeye başladık. 12 kişi ile başlayan atölyelere Mart-Haziran 2023 tarihleri arasında sürekli devam eden 43 çocuk. Bu sürede sahnemizde depremden etkilenen çocuklar için 5 oyun temsili gerçekleştirdik ve 368 çocuğa ulaştık.
- Mart-Temmuz 2023 tarihleri arasında Elele projesinde sahada çalışacak ekibimize ve dışardan katılımcılara 4 farklı mesleki eğitim verdik. Bu sahada çalışırken teknik olarak ekibimizin güçlenmelerini sağladık.
- Nisan 2023 tarihinde Platformun Etkileşim çadırlarının kurulacağı alan tespiti, yerel işbirlikleri ve saha raporunun oluşturulması için 6 gün süren saha araştırması gerçekleştirildi. Bu araştırma sırasında çocuklarla atölyeler gerçekleştirildi. Atölyeler şöyle;
- Dostlar Yerleşkesi-Suavi-Serinyol: 5-13 yaş arası 54 çocukla kukla yapım atölyesi yapıldı.
- Kesk Koordinasyon-Maraş-Narlı: 5-13 yaş arası 60 çocukla kukla yapım atölyesi yapıldı. Atölyenin sonunda çocuklar kendi hayal güçleriyle yarattıkları mini kukla oyunlarını sergilediler.
- Pazarcık-Menderes Alanı: 5-13 yaş arası 72 çocukla kukla yapım atölyesi yapıldı.
- 4-7 Nisan 2023, Amerikalı 3 bağımsız sanatçı ile ortaklaşarak sahnemizde depremden etkilenen ve Peyas köyüne sığınan 28 çocukla müzik, dans ve doğaçlama üzerine atölyeler gerçekleştirdik.
- Ekim-Aralık 2023 tarihleri arasında Diyarbakır-Çınar ilçesinde ve Adıyaman-Gömükan köyünde 4. SoloFest gelirleriyle 3 oyun gösterimini 5-13 yaş arası 240 çocukla gerçekleştirdik.
- 1 Ekim-31 Aralık 2023 tarihleri arasında “ACT-Sanatsal Özgürlük ve Türkiye’de Sanat alanında Çocuk ve Gençlik Perspektifi” projesi kapsamında Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu eğitmen eğitimi alan 6 gencin stajları Adıyaman, Maraş ve Hatay’da 4 farklı alanda düzenlenen atölyelerle gerçekleştirildi. Bu atölyeleri 14-17 yaş arası 76 genç katılım sağlamıştır. Staj programı IKSV tarafından Mordem Sanat’a verilen Gülriz Sururi – Engin Cezzar Tiyatro Teşvik Ödülü ile desteklenmiştir.